Forget Me Not Dalat: May 2017

Monday, May 8, 2017

MỤ BÁN MẮM

Mụ Con trạc tuổi bốn mươi, bốn hai. Mụ cao chưa đến một mét bốn lăm, nước da ngăm đen, đôi mắt nâu thật linh động, nếu không nói là sắc sảo. Tuy thấp bé, nhỏ con nhưng giọng mụ lanh lảnh, cao trong. Mỗi lần nghe mụ rao hàng, từ bên này vang vọng qua cả bên kia xóm. Nhà tôi ai cũng mê món mắm cà của mụ. Khi mụ vén chiếc áo dài, đặt quang gánh ngồi xuống là tôi cầm cái chén chạy ra, chìa cho mụ

- Mụ bán con năm đồng. Nhớ cho thêm chút nước nha mụ.

Mụ cười hiền mắng

- Cái con ni, khi mô cũng xin thêm nước

Thật ra nói là nói vậy thôi, chứ không hỏi thêm mụ cũng cho. Lúc thì mụ cho thêm vài miếng cà, khi thì thêm vài miếng thơm, hoặc vài miếng dưa leo. Đôi quang mụ gánh khá nặng, một bên là một thau mắm cà khá đầy, đặt trên cái thúng. Thúng bên kia mụ đựng một hũ mắm ruốc, một hũ mắm tôm, một keo mắm tép... Ai mua chi mụ bán nớ. Mua ít, mua nhiều mụ không hề cằn nhằn. Chiều nào cũng vậy khi nghe tiếng rao của mụ từ đầu xóm là tôi đã nôn nao đợi chờ mụ xuất hiện. Ăn riết đâm ghiền. Nhìn thau mắm cà của mụ mới thấy hấp dẫn làm sao! Màu cà trắng đục, lẫn trong màu vàng của thơm, những lát đu đủ trong trong, thêm màu xanh của dưa leo, màu đỏ của những trái ớt tươi chìm trong màu nước hồng hồng. Không biết mụ có bỏ phẩm đỏ trong ấy không hay là do màu đỏ của ớt bột tạo thành... Không cần biết, chỉ biết mắm cà của mụ ngon là được. Với tôi mắm cà của mụ Con là số một. Khó mà kiếm được mắm cà ngon như mắm cà của mụ ở chợ Đà Lạt. Mua mắm về có khi chúng tôi ăn với bún nhưng thường thì ăn với cơm. Bỏ miếng cà vào miệng. Cắn cái “rụp”. Dòn quá! Ngon quá! Đu đủ, dưa leo cắt lát, mụ phơi heo héo ngấm với ớt, ăn vào tê cả đầu lưỡi. À quên, thêm vị ngọt của thơm đã thấm với mắm nửa chớ. Chậc! Ba tôi thường nói “ Món ăn nhà nghèo mà ngon!”. Nấu miếng canh rau lang, rau đay ăn với cà mắm cũng không chê vào đâu được. Ôi mắm cà mụ Con...là món ăn ngon nhất của tôi thời tuổi nhỏ.

“ Nằm đất với mụ hàng hương - Còn hơn nằm giường với mụ hàng mắm”

Ông Vân già gần nhà tôi cũng cầm chén đến gặp mụ. Ông cứ chào, chọc mụ bằng câu ca dễ ghét ấy. Tôi nghe phát ghét nhưng mụ vẫn tỉnh bơ “ Ừ, “hương hôi” hàng mắm đây. Rứa mà có người muốn còn không được”. Ai cũng biết ông già góa vợ phải lòng mụ Con. Chiều nào ông cũng ra mua mắm, rồi lân la hỏi mụ đủ thứ chuyện. Nào là có “ dôn” chưa? Có con chưa? Mụ bí mật không nói. Mà thiệt, mụ Con vào làng tôi bán cả mấy năm rồi, tôi cũng không biết mụ ở đâu, chồng con ra sao? Có hỏi mụ chị nói mụ ở xa lắm. Thấy mụ mặc áo dài đi bán, lại bán mắm, trông mụ thật luộm thuộm. Mấy bà trong xóm hỏi: “Răng mụ không mặc áo quần ngắn cho tiện.” Mụ giận la cho một trận “Mấy người ni “ốt dột”thiệt, không hiểu người Huế chi hết. Mắc mớ chi mà hỏi hoài.” Rồi mụ lấy gói thuốc rê ra vấn, lập bập hút... phà hơi thuốc ra xa. Mùi thuốc rê mụ hút thật nặng mùi. Ông Vân lại không chê thuốc của mụ tí nào, ông thích xin thuốc của mụ để vừa hút vừa hỏi chuyện dông dài...Bác Ba xóm tôi chê “ Lão Vân tán gái dỡ ẹt. Tao mà chưa vợ, tao tán một phát là dính chóc.”

Mụ Con đảm đang, giỏi dang tuy không đẹp nhưng có duyên nên cũng có vài người, kẻ thì góa vợ, người thì quá tuổi muốn tiến xa với mụ nhưng ngặt nỗi mụ bình chân như vại. Mấy bà già trong xóm tôi thương mụ cũng đòi mai mối nhưng mụ chỉ cười “ Cảm ơn mấy O, có biết tui có dôn hay chưa mà làm mai. Thôi thì làm mai “ ôn dôn” của O đi. Tui ưng liền.” Dị quá! Mấy bà nín khe.

Thời gian trôi qua. Từ cô bé Tiểu học, tôi vào Trung học, rồi qua hết những năm Trung học. Mụ Con vẫn đều đều trên vai đôi gánh, có điều gánh mắm cà có nhẹ đi một ít. Giọng rao của mụ vẫn vang lên từ đầu trên đến xóm dưới. Ít khi mụ nghỉ bán ngoại trừ những hôm bị cảm, bị bịnh. Mắm cà của mụ vẫn ngon, vẫn hấp dẫn chúng tôi, dù lúc này thỉnh thoảng tôi đã tự làm món mắm mình ưa thích. Ông Vân, ông già si tình theo đuổi mụ đã đi xa.... Không biết ông có còn được hưởng mùi hương của mắm nơi miền xa xăm ấy ? Ừ mà...ông đâu còn người bà con nào để nhớ gởi đến ông món mắm cà tình nghĩa trong ngày kỵ của ông ...

Thời gian thắm thoát trôi. Mấy chục năm qua rồi. Tôi đã biết làm món mắm cà mà một thời yêu thích nhưng không làm sao quên được cái hương vị đặc biệt của món mắm do mụ Con làm, cùng tiếng rao lanh lãnh của mụ vang lên từ đầu làng đến cuối ngõ " Ai mua mắm cà.... không? "

FMN DL

Monday, May 1, 2017

Ngày Sinh Nhật

NGÀY SINH NHẬT

( Viết tặng bé Quyên )

Em ra đời vào ngày mất nước.

Trong lúc mọi người vội vã ra đi

Bỏ quê hương, gia tài, sự sản.

Mang thai em, mẹ không thể rời xa

Sợ nắng mưa, gió cuồng biển cả.

Em ra đời trong ngày di tản.

Cũng là ngày mẹ đưa tiễn ba đi

Người ta bảo đưa ba “ cải tạo”

Mẹ thương chồng bịn rịn rời xa

Khóc thương con ra đời không phải lúc

Sinh thiếu tháng em như mèo ốm.

Thương mẹ thiếu ăn, sữa mẹ cạn nguồn.

Nuôi em nhục nhằn ngày no, ngày đói.

Thức khuya đan, may , mắt nhòe tay mỏi

Ngày dãi dầu ra chợ bán buôn

Bán từ mảnh áo dài, ngày xưa mẹ diện

Bán cả nồi cơm điện mẹ đang dùng

Ti Vi, tủ lạnh xuống đường cùng mẹ.

Để có tiền mẹ mua sữa nuôi em.

Và chắt chiu mua thức ăn nuôi bố.

Em ở lại trong vòng tay mẹ

Lớn lên trong đau khổ, nhục nhằn

Cũng chờ được ngày ba trở lại.

Rồi cùng người bỏ nước ra đi

Đến bến bờ tự do hạnh phúc

XXX

Tháng tư đen, những tháng ngày đen tối

Người dân Nam mất mát quê hương

Cũng là ngày sinh nhật buồn em luôn nhớ.

Đốt ngọn nến với niềm mơ ước

Mơ ước quê hương thực sự thanh bình

Cờ đỏ sao vàng thôi bay trong gió

Em sẽ về thăm lại quê hương

Hát vang bài ca tự do, hạnh phúc.

Cho tháng tư đen

NHỚ MẸ

Những tháng tư về, con buồn nhớ mẹ,

Tóc bạc lưng còng, bới xách nuôi con.

Mẹ nắm tay con, dặn dò nhắn nhủ :

“Ráng nghe con, mẹ sẽ đợi con về!”

Cầm tay con, bàn tay thô chai sạn.

Mẹ nghẹn ngào: “Thật tội nghiệp con tôi!

Bàn tay xưa chỉ biết cầm bút mực,

Giờ cầm búa rìu, xẻ gỗ cưa cây,

Cuốc đất trồng rau, dãi dầu mưa nắng…”

Thân con ngục tù, mẹ quặn lòng đau.

Những lần thăm nuôi, đường xa vời vợi,

Mẹ vẫn băng rừng, lội suối, trèo non.

Trại cải tạo xa, sâu trong rừng núi,

Mẹ đã không hề bỏ một lần thăm.

Tay xách vai mang, nặng trĩu thân gầy,

Gô ruốc xả , bánh thuốc rê, đường cát,

Gói nặng thâm tình, tình mẹ cho con.

Những đêm ngục tù, nước mắt con tuôn,

Những giọt nước mắt xót xa nhớ mẹ.

Sáu năm cải tạo, con về bên mẹ.

Mẹ vui, sao nước mắt tuôn trào?

Bên mẹ, đời dù nghèo nhưng ấm áp.

Tình mẹ cho con, biển rộng sông dài...

Giờ đây tha hương, xứ người dung nạp,

Con đã có đời sống mới tự do.

Chỉ thiếu mẹ, thiếu tình thương của mẹ.

Tháng tư về, con nhớ quá mẹ ơi!

Mộ mẹ, cỏ vươn cao, hương khói nhạt?

Con vẫn biệt tăm đi mãi không về.

Đất nước vẫn còn mang màu cờ đỏ

Lòng con vẫn còn đau, hận mẹ ơi

Làm sao con quên nỗi đau mất mát?

Mất mát quê hương, mất mát mẹ hiền.

Con sẽ trở về khi đất mẹ bình yên .

Màu cờ đỏ thôi tung bay trong gió.

Tháng tư đen, nhớ mẹ hiền con thắp

Một nén nhang lòng, gởi đến mẹ yêu.

Một nén nhang cho quê nghèo yêu dấu.

Mẹ của con, đất nước Việt cuả con,

Xin gởi đến Người, niềm thương bất diệt.

̣Viết cho các anh.