Forget Me Not Dalat

Tản Mạn: Những ngày ở quê

Ngày..tháng...năm...

Khoảng mười một giờ trưa, tụi mình đi thăm anh Quế. Tĩnh chở Thy, Sơn chở My và Hồ chở mình. Cứ để cho phe nẫu chạy trước. Hai chị em mình tà tà theo sau vừa chạy vừa chụp hình ngắm cảnh. Anh Quế đang ở Đức Bùi. Nhà anh ở trên khu đất ngày xưa của ông bà ngoại. Mẹ và dì Thiện có cả một thời niên thiếu nơi đây. Năm mười chín mẹ lấy chồng theo bố vào Đà Lạt. Dì theo chồng dọn về Hương Sơn. Hương Sơn nổi tiếng xinh đẹp mà Bà Huyện Thanh Quan không ngớt ca tụng đây rồi! Thật hạnh phúc làm sao mình đã được đến thăm một địa danh quen thuộc của quê mình.

Từ Hương Sơn về Đức Thọ chạy xe gắn máy khoảng gần một tiếng. Anh Quế ít thay đổi dù đã hai mươi năm mình không gặp. Anh vừa xây được một ngôi nhà gạch nhỏ, phòng khách trống trơn, bàn thờ đặt trên cao khi thắp nhang phải bắc ghế mới cắm nhang được. Niềm vui có được căn nhà mình tự tay xây lên, cọng thêm niềm vui đoàn tụ khiến anh vui vẻ, nói liên miên. Đi loanh quanh nhà, đất vườn không có bao nhiêu, ruộng thì nhỏ hẹp. Trong chuồng trâu, hai chú trâu hiền lành đang giương đôi mắt to ngơ ngác nhìn mông lung. Trước cửa chuồng trâu, một đụn rơm dựa lưng sát hai gốc đu đủ lèo tèo vài quả. Nghe “giọt đắng” dâng dâng. Mấy chục năm trong xã hội chủ nghĩa, người dân quê cũng vẫn với con trâu, cái cày, ông anh mình cuộc sống vẫn eo hẹp, khó khăn...

Rất muốn ở lâu thêm nhưng thời gian không cho phép. Anh Quế cùng với tụi mình đi qua thăm bên nội. Gia đình bên nội mình ở Đức Yên, chỉ cách Đức Bùi quê ngoại môt chặng đường ngắn. Họ nội mình cũng không đông mấy. Bà con túm tụm bên nhau. Mình có bốn người cô đều đã qua đời. Sau năm bảy lăm, O Hai có vào thăm bố mình. Về lại quê được vài năm O chết. Dù là lần đầu tiên được gặp anh chị em họ, mình cũng có cảm tưởng như đã gặp và thân nhau lâu lắm. Lần về thăm quê này mình đã không thể đến nhà từ đường thắp nhang vì người giữ chìa khóa đi xa chưa về. Đến nhà anh Như, mấy chị em thắp nhang cho ông bà nội và các O. Ngôi nhà anh chị Như đang ở là đất đai của ông bà nội ngày xưa. Bố ở trong Nam, ở lại đây toàn con gái nên việc nhang khói thờ phụng do cháu trai phụ trách. Sau khi anh Lệ mất đi, anh Như lo việc hương hỏa ông bà. Những ngày giỗ chạp thì bà con quy tụ nơi đây. Còn nhà từ đường thì thờ tất cả các chi nhánh của giòng họ. Từ đường chỉ mở cửa vào những ngày Tết, những ngày giỗ của ông bà.

Tụi mình ra thăm vườn. Không như ở nhà dì, mấy cây khế ngọt ở đây trái thật nhiều, có những nhánh trái đụng đến đất. Chỉ mới nhìn thấy là tiết tâm linh. Anh chị bảo tụi mình muốn hái bao nhiêu cũng được. Tuy thích nhưng tụi mình cũng chỉ cầm vài trái mang về vì mình biết đó cũng là nguồn thu nhập của họ.

Từ giã gia đình họ nội với niềm luyến lưu của anh chị Như,chị Ngũ, các cháu An, Toàn Hương và với nước mắt vắn dài của chị Huệ vợ anh Lệ. Tội nghiệp chị Huệ chồng chết trẻ, đứa con độc nhất cũng qua đời...

Trước khi giã từ Đức Yên mình nhờ Hồ chở đi thăm con đê làng ngày xưa bố thường theo bạn thả diều, đánh đáo... Mình thầm thì với Bố: “ Bố ơi con đê ngày nào của bố cũng đã đổi thay, bờ đê đắp đất đã được xây bằng đá, cứng chắc hơn hơn nhưng có lẽ bớt phần thơ mộng. Bố sẽ ít gặp lại những cô gái quê, những chàng trai cày ruộng với chân trần quê mùa mộc mạc mà bố sẽ thấy những chàng trai gò mình trên chiếc xe gắn máy, phóng ào ào... Quê bố cũng đã trở mình để theo kịp những tiến triển ngày nay.

Về thăm ngôi nhà thờ Đức Yên, nhà thờ cổ nhất của quê bố cũng đã được sửa sang lại. Đứng lặng yên nhìn chiếc máng cỏ nơi chúa hài đồng ra đời. Con như nhìn thấy bố thuở xưa sá́́́nh vai cùng cô gái họ đạo làng Cầu Khóng đến lễ nhà thờ... mà chuyện tình khác tôn giáo ở thuở ấy ít bao giờ có kết quả, phải không bố? Có phải vì vậy mà chàng con trai độc nhất của nội đã bỏ quê ra đi? Nhiều khi con thắc mắc tự nghĩ. Chuyến xuôi Nam của bố có thể do mộng tưởng thanh niên mơ đi đến một khung trời mới...và cũng có thể do tình duyên không trọn. Có phải vậy không bố của con?”

Rời quê nội, ngoại mình còn được Hồ chở đi thăm tượng của Thái Thượng Lãng Ông, người danh y của xứ Nghệ Tĩnh xưa...Tiếc quá, mình không có thời gian đi thăm khu di tích của thi hào Nguyễn Du. .. Thôi hẹn dịp khác vậy...Trên đường về, phương tây mặt trời chiếu những tia nắng đỏ quạnh xuống dòng sông Ngàn Phố. Gió từ biên giới Lào lồng lộng thổi về thổi tung tóc rối. Hai chị em hát to trong gió chiều những bài hát ngợi ca quê hương, thâu ngắn đoạn đường về. Về đến nhà mâm cơm tối đã dọn sẵn với đông đủ anh em, con cháu....vẫn không thiếu món “ gà loọc” của dì. Tội nghiệp đàn gà của dì đã bị hao hụt đi vì bọn mình.

Ngày … tháng …năm

Mới vài ngày trên quê hương mà hai nhỏ đã thấm mệt. Thọ và Hồ rủ lên suối nước nóng nhưng không ai chịu đi. Để Thy, My ở nhà ngủ, Hồ rủ mình đi thăm thác Xài Phố. Đường đến thác tuy nhỏ nhưng cũng được tráng nhựa rất dễ đi, nghe nói thỉnh thoảng cũng có người buôn lậu đi qua ngõ biên giới này. Từ nhà dì đến đây cũng rất gần, có lẽ chỉ mười lăm cây số. Gởi xe gắn máy trong một ngôi nhà nhỏ ngoài đường lộ, tụi mình lội bộ vào thăm thác. Đi băng qua những khu vườn rau, rồi đến một khoảng đường ngắn với nhiều đá tảng là đến ngay dưới chân thác. Thác rất nhỏ, chỉ bằng một dòng thác trong dãy thác Datana ở Đà Lạt của mình. Khung cảnh ở đây khá thơ mộng. Hai chị em lội qua suối đá, nhúng chân xuống dòng nước mát lạnh, tung nước lên cao rồi cười vang cả khoảng suối vắng. Hồ thật vui vì lần đầu tiên biết sử dụng máy chụp hình Digital. Anh chàng cười hớn hở nói:

- Dễ ghê há chị? Giờ ni em có thể gíup chị bấm máy rồi.

Hồ thật hồn nhiên như con nít. Anh chàng bắt mình ngồi đủ kiểu để chụp. Khá trưa tụi mình mới ra khỏi thác. Dòng thác nhỏ, dễ thương sẽ để lại trong mình thật nhiều kỷ niệm. Ra đến đường cái, dừng chân trước “chiếc cầu biên giới” tụi mình ngần ngừ tính vượt qua cầu thám hiểm vùng đất mới nhưng khi đọc nội dung chiếc biển cắm trước cầu với thật nhiều “cấm kỵ” làm mình đâm hoảng... Thôi chả dám thử lửa. Hai chị em chỉ đứng bên này cầu hát ngêu ngao bài ca của một nhạc sĩ tiền tiến “Dừng đây soi bóng bên dòng nước biếc...bên vùng biên giới em buồn ngẩn ngơ” Mà thật ...con sông buồn, chiếc cầu cũ kỹ rêu phong...cũng buồn. Nhà mình... thì ở xa lơ lắc... mình cũng mang một nỗi buồn, có lẽ cũng buồn như nỗi buồn của người nhạc sĩ.

Buổi chiều Thy, My đã tỉnh táo hơn...Tụi mình rủ nhau đi mua sắm cho dì. Đi mãi lên chợ Hương Sơn. Linh, con trai Hường nói:

- Chợ lớn lắm dì à.

Tội nghiệp với cậu bé như vậy chắc là lớn nhất rồi. Tụi mình đi có một vòng là đã hết chỗ đi. Vài gian hàng lớn bán đủ vật dụng thì sắp xếp luộm thuộm. Tụi mình mua đủ thứ, từ ấm, tô, dĩa, chén đến rổ, rá lồng bàn, cho đến cái cối, cái chày, chăn mền... Hình như nhà dì thiếu đủ thứ. Trên đường về tụi mình còn ghé dọc đường mua thêm mấy chục cái bánh lá gai, nổi tiếng ở quê mình. Dì cảm động bảo mấy con mua sắm cho dì y như ngày dì đi lấy chồng. Nhìn dì rồi nghĩ đến mẹ mới thấy mẹ hạnh phúc thật nhiều. Những ngày khổ cực nuôi một bầy con nhỏ đã qua. Bây giờ mẹ sống thật an vui quay quần bên con cháu. Mẹ còn có thời gian đi tập thể dục, đi lễ chùa, thăm viếng bạn bè. Đời sống tinh thần, vật chất đầy đủ nên mẹ trẻ nhiều so với tuổi đời. Dì ít tuổi hơn mẹ, cũng còn khoẻ nhưng trông thì già hơn mẹ nhiều. Thương dì tụi mình ráng làm những gì mình có thể làm được. Mấy đứa quyết định xây cho dì nhà vệ sinh mới để thay thế cho cái nhà xí nhỏ bé ngoài vườn... để dì đỡ vất vả hơn vào những đêm khuya.

Ngày...tháng...năm.

Rồi cũng tới ngày phải xa dì, xa mấy em và các cháu. Lau nhanh những hạt nước mắt. Đoàn tụ rồi chia ly. Định luật của cuộc đời. Không dám quay nhìn lại nhìn dì đang khóc. Cảm ơn dì, cảm ơn các em đã cho mình những ngày bình yên, hạnh phúc trong tình thâm gia đình. Cảm ơn đất quê đã tô đậm thêm trong ta niềm yêu nhớ thiết tha... Cảm ơn bố mẹ đã cho con biết một vùng đất được mang tên quê “nội, ngoại” để con được tự hào rằng bố mẹ mình đã sinh ra và lớn lên nơi đó, để con có quyền tự hào quê mình tuy nghèo nhưng rất xinh đẹp nên thơ. Quê nội, ngoại đã để lại trong mình biết bao yêu thương, gắn bó... Chiếc xe hơi nhỏ đưa tụi mình ra phi trường. Bỏ lại làng mạc sau lưng, bỏ lại cầu Linh Cảm. Ngàn Sao, Ngàn Phố, Sông La, núi Hồng. Ôm mấy em trong vòng tay thêm một lát, thầm thì nhắn gởi “Nhớ chăm sóc dì... Hẹn ngày trở lại...”

Rồi thật nhanh tụi mình bước vào phòng cách ly. Hình như có hạt nước mắt nào đó đang đọng lại trên bờ mi...trong ta lại có thêm một nỗi nhớ!!

(còn tiếp)

Forget Me Not Dalat

Friday, February 19, 2010

No comments:

About Me